Το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών παρέχει υψηλής ποιότητας αναλύσεις σχετικές με την οικονομία της Κύπρου χρησιμοποιώντας σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους και αξιοποιώντας τη συσσωρευμένη εμπειρική γνώση που κατέχει το Κέντρο αναφορικά με την τοπική οικονομία. Οι μελέτες που παράγονται απευθύνονται σε ένα διευρυμένο ακροατήριο που περιλαμβάνει την κυβέρνηση, την επιστημονική και επιχειρηματική κοινότητα, τις ΜΚΟ, τις συντεχνίες, τα ΜΜΕ καθώς και το ευρύ κοινό.

Οι ερευνητικές δραστηριότητες του ΚΟΕ χωρίζονται στους εξής τομείς:

Τομέας Μικροοικονομικής Ανάλυσης και Ευημερίας

Ο τομέας διεξάγει έρευνα σχετική με τα οικονομικά και την ευημερία των νοικοκυριών, το ρόλο του κράτους (με έμφαση στις επιπτώσεις της δημοσιονομικής πολιτικής) και επιπλέον καλύπτονται θέματα παραγωγικότητας των επιχειρήσεων. Θέματα επίκαιρου ενδιαφέροντος που εμπίπτουν στον τομέα μικροοικονομικής ανάλυσης και ευημερίας είναι οι επιπτώσεις της κοινωνικής πολιτικής, το χάσμα μισθών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην Ευρώπη, οι επιδράσεις του φορολογικού συστήματος σε διαφορές στην προσφορά εργασίας μεταξύ χωρών, ανταγωνιστικότητα,  καθώς και η κατασκευή δεικτών παραγωγικότητας.

Επιπρόσθετα, στον τομέα αυτό εντάσσεται η παροχή υπηρεσιών διατήρησης και ενημέρωσης του μοντέλου φοροπαροχών για την κυπριακή οικονομία στα πλαίσια του πανευρωπαϊκού μοντέλου EUROMOD και ο συντονισμός της διεξαγωγής έρευνας πεδίου για τη συλλογή στοιχείων από άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω στα πλαίσια της ευρωπαϊκής έρευνας SHARE. Τα ερευνητικά αποτελέσματα του τομέα απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό που περιλαμβάνει ακαδημαϊκούς, ερευνητές και τους ασκούντες οικονομική πολιτική και δημοσιεύονται στη σειρά Δοκιμίων Οικονομικής Πολιτικής/Ανάλυσης του ΚΟΕ, σε επιστημονικά περιοδικά ή ως εκθέσεις πολιτικής.

Τομέας Μακροοικονομικών Προβλέψεων και Ανάλυσης

Ο τομέας ασχολείται με την ανάπτυξη μοντέλων/εργαλείων για σκοπούς μακροοικονομικής ανάλυσης της κυπριακής οικονομίας και πρόβλεψης μακροοικονομικών μεγεθών για το σύνολο της οικονομίας, καθώς και για τομείς. Οι μεθοδολογίες ανάλυσης και πρόβλεψης δημοσιεύονται στη σειρά Δοκιμίων Οικονομικής Πολιτικής/Ανάλυσης του ΚΟΕ.

Προβλέψεις για το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ και τον πληθωρισμό δημοσιεύονται σε τριμηνιαία βάση μαζί με ανάλυση των προοπτικών της κυπριακής οικονομίας στο δελτίο Οικονομικές Προοπτικές.

Στον τομέα εμπίπτει, επίσης, η ανάλυση των στοιχείων από τις Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας οι οποίες διεξάγονται στο πλαίσιο του Κοινού Εναρμονισμένου Προγράμματος Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα στοιχεία συλλέγονται βάσει ερωτηματολογίων και αφορούν στις αντιλήψεις επιχειρηματιών και καταναλωτών αναφορικά με την παρούσα οικονομική κατάσταση, καθώς και τις προσδοκίες τους για διάφορα οικονομικά μεγέθη. Τα αποτελέσματα των Ερευνών δημοσιεύονται κάθε μήνα στο δελτίο Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας.

Η έρευνα στους πιο πάνω τομείς χρηματοδοτείται εν μέρει από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Υπουργείο Οικονομικών.

Τομέας Απασχόλησης

Ο τομέας αυτός δημιουργήθηκε στο ΚΟΕ μετά την ανάθεση και τη χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council) του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο Employment in Europe, για την περίοδο 2013-2018, με συντονιστή τον Νομπελίστα Οικονομολόγο Καθ. Χριστόφορο Πισσαρίδη. Ο τομέας επικεντρώθηκε στη μελέτη της απασχόλησης και της ανεργίας στην Ευρώπη και στην ανάλυση θεμάτων όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας ανά κλάδο απασχόλησης, η απασχόληση του συνόλου του παραγωγικού δυναμικού και οι μισθολογικές ανισότητες, η εργασία στο δημόσιο τομέα και η επιδότηση της εργασίας σε σύγκριση με την εργασία στον ιδιωτικό τομέα, η συμβατότητα του κράτους πρόνοιας με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απασχόληση καθώς και το πλήθος των θέσεων εργασίας σε σύγκριση με τις ώρες εργασίας της κάθε θέσης.

Μέλη της ομάδας του έργου στο ΚΟΕ: Νεοφύτα Έμπορα (PhD in Economics, Πανεπιστήμιο Κύπρου), Χρυστάλλα Καπετάνιου (PhD in Management, University of Kent), Γεωργία Κατσιαφαράκη (Master in Business Administration, Πανεπιστήμιο Κύπρου), Βάσω Μποζάνη (PhD in Economics, Πανεπιστήμιο Κρήτης), Πάρης Νεάρχου (PhD in Economics, Πανεπιστήμιο Κύπρου), Robert Duval-Hernandez (PhD in Economics, Cornell University).

 Άλλα Ερευνητικά Προγράμματα

Ερευνητικό Πρόγραμμα κατηγορίας «Νησίδες Αριστείας» των προγραμμάτων RESTART 2016-2020 του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας με τίτλο «Μοντέλα με Μειχτές Συχνότητες: Θεωρία και Εφαρμογές» και ακαδημαϊκή υπεύθυνη την Καθ. Έλενα Ανδρέου

Το ερευνητικό πρόγραμμα έχει δύο στόχους. Ο πρώτος είναι να αναπτυχθούν νέα οικονομετρικά μοντέλα που επεκτείνουν τις τρέχουσες σύγχρονες τεχνικές μοντέλων Δυναμικών Κοινών Παραγόντων (Dynamic Factor Models). Τα νέα μοντέλα εφαρμόζουν την ιδέα της δειγματοληψίας ανάμεικτων δεδομένων (Mixed Data Sampling (MIDAS)) για περαιτέρω ανάπτυξη των μοντέλων τύπου παράγοντα με μικτές συχνότητες. Αυτά τα μοντέλα είναι χρήσιμα για την ανάλυση πολυδιάστατων βάσεων δεδομένων, για μακροοικονομική πρόβλεψη, καθώς και για εφαρμογές δυναμικών μοντέλων για χάραξη οικονομικής πολιτικής. Ο δεύτερος στόχος είναι η ανάπτυξη νέων οικονομετρικών τεχνικών για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των οικονομικών δεικτών και των διαρθρωτικών αλλαγών (sequential analysis) που είναι ιδιαίτερα χρήσιμες σε περιόδους οικονομικών κρίσεων και οι οποίες μπορεί να είναι χρήσιμες για προειδοποίηση αστάθειας στην οικονομία. Αυτές οι τεχνικές θα αναπτύξουν διαδοχικές δοκιμές σημείων αλλαγής με την άφιξη νέων χρηματοοικονομικών δεδομένων υψηλής συχνότητας (high frequency financial data), τη σταθερότητα των οικονομικών δεικτών, την αξιοποίηση μικτών συχνοτήτων και τις ιδιότητες των χρηματοοικονομικών μεταβλητών για την παραγωγή ενδείξεων έγκαιρης προειδοποίησης σχετικά με την αστάθεια στην οικονομία ή/και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η πρόβλεψη και η συνεχής παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο (real-time forecasting and monitoring) βασικών οικονομικών μεταβλητών είναι μία από τις κύριες δραστηριότητες χρηματοπιστωτικών και κρατικών θεσμών, εταιρειών επενδύσεων και είναι, επίσης, χρήσιμη στους φορείς χάραξης πολιτικής.

Ερευνητικό Πρόγραμμα κατηγορίας «Διδάκτωρ» των προγραμμάτων RESTART 2016-2020 του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας με τίτλο «Δυναμική συμπεριφορά στην ιδιοκτησία αυτοκινήτου» και ακαδημαϊκό υπεύθυνο τον Καθ. Σωφρόνη Κληρίδη

Το αυτοκίνητο είναι μια από τις μεγαλύτερες αγορές που κάνει το κάθε άτομο, για αυτό και η μελέτη της συγκεκριμένης αγοράς είναι ιδιαίτερα σημαντική. Έχουν γίνει πολλές μελέτες, οι οποίες βασίζονται στην εκτίμηση στατικών μοντέλων ζήτησης. Πιο πρόσφατα, η προσοχή έχει στραφεί στη δυναμική διάσταση της ζήτησης, η ανάλυση της οποίας είναι πολύ πιο σύνθετη αλλά και δυσχεραίνεται από την έλλειψη δεδομένων για τις διαχρονικές επιλογές των καταναλωτών. Το έργο φιλοδοξεί να καλύψει αυτό το κενό με την αξιοποίηση μιας μοναδικής βάσης δεδομένων, η οποία καταγράφει κάθε εγγεγραμμένο όχημα στην Κύπρο και όλες τις μεταβιβάσεις ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα να μπορεί να καταγραφεί το πλήρες ιστορικό ιδιοκτησίας κάθε ατόμου. Από την ανάλυση των δεδομένων και μόνο θα προκύψουν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον τρόπο λήψης αποφάσεων των καταναλωτών, στοιχεία που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέων μοντέλων δυναμικής συμπεριφοράς.

Ερευνητικό Πρόγραμμα των προγραμμάτων RESTART 2016-2020, International Collaborations Dual Targeting,  του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας με τίτλο "Group Factor Models" και ακαδημαϊκή υπεύθυνη την Καθ. Έλενα Ανδρέου

Το έργο αυτό θα αναπτύξει καινοτόμα μοντέλα, ελέγχους και εργαλεία για μοντέλα Group Factor με μεγάλα σύνολα δεδομένων που ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες/ομάδες ή/και διαφορετικών δειγματοληψιών για την παροχή νέων αποτελεσμάτων στην οικονομετρική θεωρία και μακρο/χρηματοικονομικές εφαρμογές που είναι χρήσιμες για τους οικονομολόγους και τους φορείς χάραξης οικονομικής πολιτικής. Το ερευνητικό πρόγραμμα έχει σκοπό να δημιουργήσει μια ομάδα ερευνητών από πανεπιστήμια και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα χάραξης πολιτικής στην Κύπρο και στις ΗΠΑ. Το ερευνητικό πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας (RESTART 2016-2020, International Collaborations Dual Targeting).

Ερευνητικό Πρόγραμμα με τίτλο "Composite Leading Indicator" χρηματοδοτούμενο από την Ελληνική Τράπεζα και ακαδημαϊκή υπεύθυνη την Καθ. Έλενα Ανδρέου

Ο συνδυαστικός προπορευόμενος δείκτης της οικονομίας (Composite Leading Indicator, CLI)  ή καθοδηγητικός οικονομικός δείκτης (Leading Economic Indicator, LEI) για κάθε χώρα είναι ένας από τους βασικούς δείκτες που παρακολουθούνται διεθνώς από τους οικονομολόγους, τους φορείς χάραξης οικονομικής πολιτικής, τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και το κοινό, δεδομένου ότι παρέχει προπορευόμενες/καθοδηγητικές πληροφορίες για την κατάσταση της οικονομίας. Το CLI / LEI είναι ένας δείκτης που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει πρώιμα σήματα των σημείων καμπής στους οικονομικούς κύκλους γύρω από το μακροπρόθεσμο δυναμικό επίπεδο. Στο πρόγραμμα αυτό εφαρμόζονται σύγχρονες οικονομετρικές τεχνικές για την ανάπτυξη ενός δείκτη CLI / LEI για την κυπριακή οικονομία συγκρίσιμο με τους αντίστοιχους δείκτες σε άλλες χώρες. Το ερευνητικό έργο χρηματοδοτείται από την Ελληνική Τράπεζα.

Ερευνητικό πρόγραμμα Marie Sklodowska-Curie Individual Fellowships (SOCIENTITY_PR, Grant agreement: 894128) - "Ο Ρόλος της Κοινωνικής Ταυτότητας στις Προτιμήσεις για Αναδιανομή" και ακαδημαϊκό υπεύθυνο τον Αν. Καθ. Άντρο Κούρτελλο και ερευνητή τον Δρ. Κυριάκο Πέτρου

Ο κύριος στόχος του έργου είναι η κατανόηση του ρόλου της κοινωνικής ταυτότητας στη διαμόρφωση των προτιμήσεων για αναδιανομή του εισοδήματος. Η υποτροφία απαιτεί μετάβαση του ερευνητή στο University of California, Los Angeles για 24 μήνες και επιστροφή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου για 12 μήνες. Οι ερευνητικοί στόχοι του έργου είναι: (1) Η διερεύνηση της επίδρασης που έχει η κοινωνική ταυτότητα στις προτιμήσεις για αναδιανομή και (2) Η διερεύνηση της ύπαρξης πολλαπλών ομάδων και ετερογένειας στις προτιμήσεις για αναδιανομή. Η υποτροφία θα οδηγήσει στη διεξαγωγή έρευνας υψηλής ποιότητας, καθώς και στη δημοσίευση άρθρων, με στόχο την εξάλειψη αρνητικών κοινωνικών φαινομένων τα οποία επηρεάζουν την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους κυπριακούς και ευρωπαϊκούς φορείς χάραξης πολιτικής, αλλά και το ευρύτερο κοινό.

Εκτός από τους πέντε τομείς που αναφέρθηκαν παραπάνω, η έρευνα στο Κέντρο διαφοροποιείται περαιτέρω μέσω της μελέτης εξειδικευμένων θεμάτων, όπως: μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός στην Κύπρο, η ιδιοκτησία αυτοκινήτου στην Κύπρο, προσδιοριστικοί παράγοντες των κριτηρίων δανεισμού στην Κύπρο, τεχνολογική πρόοδος και εμπόριο.

Ερευνητικό Πρόγραμμα "SlnnoPSis" των προγραμμάτων Η2020-WIDESPREAD- 2018-2020 χρηματοδοτούμενο από το Horizon2020, με τίτλο «Έδρα ERA στην Μελέτη και Πολιτική του Χώρου της Επιστήμης και Καινοτομίας» και ακαδημαϊκό υπεύθυνο τον Καθ. Ζαχαρία Μανιαδή

Η ανταπόκριση στις πρόκλησεις που αφορούν την κατανόηση των διαδικασιών της έρευνας και της καινοτομίας προϋποθέτει  την ύπαρξη ισχυρής διεπιστημονικής συνεργασίας. Η δημιουργία της  Έδρας ERA στην Μελέτη και Πολιτική του Χώρου της Επιστήμης και Καινοτομίας έχει στόχο την αντιμετώπιση των σημαντικών αυτών προκλήσεων, φέρνοντας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου μια διεπιστημονική ερευνητική ομάδα για την διεξαγωγή καινοτόμου έρευνας, καθώς και την προώθηση της διασταυρούμενης συνεργασίας μεταξύ των Τμημάτων του Πανεπιστημίου. Το επίκεντρο της έρευνας είναι η κατανόηση των θεσμών έρευνας και των κινήτρων που αυτοί οι θεσμοί δημιουργούν.  

Κύριος στόχος είναι η μετεξέλιξη του SlnnoPsis σε μια διεθνή και εξωστρεφή Ερευνητική Μονάδα, που μέσω της διοργάνωσης διαφόρων διεπιστημονικών δραστηριοτήτων θα επεκτείνει τις διεθνείς της συνεργασίες και την επιρροή της στους εγχώριους και διεθνείς θεσμούς της ερευνας.