ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΧΥΤΡΑΣ
Με τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντης
 |
 |
Η Μελέτη της Κυπριακής Χύτρας, ένα διετές ερευνητικό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέτης μέσω του Πανεπιστημίου Κύπρου, συντονίζεται από τον Αθανάσιο Βιώνη και σκοπό έχει τη διεπιστημονική μελέτη της κυπριακής κεραμικής χύτρας διαχρονικά. Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από μέλη και συνεργάτες του Εργαστηρίου ArtLandS, με εξειδίκευση σε διαφορετικές περιόδους και διαφορετικές πτυχές της μελέτης και ανάλυσης κεραμικού υλικού. Ερευνητική ομάδα: Μαρία Δικωμίτου-Ηλιάδου (προϊστορική κεραμική, τυπολογία, κεραμική τεχνολογία και πετρογραφία), Γιώργος Παπαντωνίου και Άννα Γεωργιάδου (Κυπρο-Γεωμετρική – Κυπρο-Κλασική κεραμική, τυπολογία και διατροφή), Σκεύη Χριστοδούλου (Ελληνιστική-Ρωμαϊκή κεραμική, τυπολογία και διατροφή) και Αθανάσιος Βιώνης (Βυζαντινή – Μεσαιωνική κεραμική, τυπολογία και διατροφή). |
 |
Σκοπός μας είναι η πληρέστερη κατανόηση της τεχνολογίας παραγωγής των μαγειρικών σκευών και η ανάδειξη των τεχνολογικών αλλαγών που χαρακτηρίζουν την παραγωγή τους κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της Κύπρου, από την Εποχή του Χαλκού μέχρι και τον Ύστερο Μεσαίωνα το 16ο αιώνα. Η αναγκαιότητα της τεχνολογικής μελέτης της κυπριακής χύτρας προέκυψε από την ελλιπή μέχρι τώρα παρουσία αυτού του είδους τεχνολογικών μελετών στην ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Η τεχνολογική μελέτη των μαγειρικών σκευών, μέσα από την κατάλληλη επιστημονική προσέγγιση και την ενδεδειγμένη μεθοδολογία, δεν μπορεί παρά να αποτελεί κατεξοχήν μέσο για την κατανόηση των ομάδων που τα κατασκεύασαν και τα χρησιμοποίησαν. |
 |
Οι προσεγγίσεις μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε πέντε ομάδες: (α) στη συστηματική χρονολόγηση και τυπολογική προσέγγιση του αρχαιολογικού υλικού, (β) στη διερεύνηση της μικροδομής των κεραμικών δειγμάτων, (γ) στην ανάλυση των οργανικών καταλοίπων που έχουν παγιδευτεί στον κεραμικό ιστό των επιλεγμένων δειγμάτων, (δ) στη μελέτη των αρχαίων και μεσαιωνικών πηγών για τη χρήση της κεραμικής χύτρας και ενδεχόμενες διατροφικές προτιμήσεις, και (ε) στη μελέτη της εικονογραφίας που αναφέρεται στις διατροφικές συνήθειες στην Κύπρο διαχρονικά. Οι εργαστηριακές αναλύσεις περιλαμβάνουν την πετρογραφική ανάλυση των δειγμάτων με τη χρήση Οπτικού Μικροσκοπίου Πολωμένου Φωτός και Ηλεκτρονική Μικροσκόπια Σάρωση, καθώς και την Υψηλής Απόδοσης Υγρή Χρωματογραφία και την Αέρια Χρωματογραφία. |
|
|
Η καινοτομία του ερευνητικού μας προγράμματος έγκειται το συνδυασμό τόσο παραδοσιακών (τυπολογία, χρονολόγηση, γραπτές πηγές και εικονογραφία) όσο και επιστημονικών (εργαστηριακές αναλύσεις) προσεγγίσεων στο σύνολο περισσότερων των 600 δειγμάτων από 30 ανασκαμμένες θέσεις στην Κύπρο. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διεπιστημονική μελέτη της αρχαίας κεραμικής στο νησί, της οποίας η έκδοση (σε συλλογικό τόμο) θα καλύπτει κάθε πτυχή της κεραμικής τεχνολογίας, της χρήσης των κεραμικών σκευών και των διατροφικών συνηθειών των Κυπρίων διαχρονικά. Απώτερος στόχος του έργου είναι η κατανόηση της κυπριακής κοινωνίας και της διαχρονικής λειτουργίας των κεραμικών μαγειρικών σκευών, όχι μόνο ως χρηστικών αντικειμένων, αλλά και ως φορέων κοινωνικών και πολιτισμικών ταυτοτήτων. |
