Είναι ένας νέος ιός που πρωτοεμφανίστηκε στην πόλη Wuhan στην Κίνα το 2019. Ανήκει στην οικογένεια των κορωνοϊών. Αν και στην ίδια οικογένεια των κορωνοϊών ανήκουν πολύ διαδεδομένοι ιοί που προκαλούν «κοινό κρυολόγημα» δηλαδή μια εντελώς αθώα κατάσταση, ο ιός αυτός όπως και ο συγγενικός με αυτόν ιός SARS που εμφανίστηκε το 2002, προκαλούν συνήθως πιο σοβαρή κλινική εικόνα στους ασθενείς.

Στον νέο αυτό κορωνοϊό δόθηκε το όνομα SARS-CoV-2 για να τονιστεί ότι είναι συγγενικός με τον ιό SARS που προκάλεσε επίσης σοβαρά προβλήματα. Η νόσος από τον ιό ονομάστηκε COVID-19 από τα αρχικά CΟrona VΙrus Disease που εμφανίστηκε το 2019.

 

Όπως και άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού ο νέος αυτός κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα στο αναπνευστικό σύστημα, όπως για παράδειγμα ρινική καταρροή, πόνο στο λαιμό, βήχα και πυρετό. Σε αρκετούς ανθρώπους η νόσος από τον νέο κορωνοιό μπορεί να είναι εντελώς ασυμπτωματική ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους χωρίς υποκείμενα νοσήματα. Σε κάποια άτομα όμως μπορεί να εκδηλωθεί με πιο σοβαρή εικόνα και να προκαλέσει πνευμονία ή δυσκολία στην αναπνοή και ο ασθενής να χρειαστεί να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο. Πιο σπάνια μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο. Τα άτομα που είναι πιο ευάλωτα στον ιό και έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν σοβαρά, είναι οι ηλικιωμένοι καθώς και οι άνθρωποι με υποκείμενα νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η καρδιοπάθεια.

 

Ο ιός μεταδίδεται με τα σταγονίδια των μολυσμένων εκκρίσεων του αναπνευστικού συστήματος που παράγονται κατά το φτάρνισμα, τον βήχα ή την εκπνοή. Τα σταγονίδια αυτά μπορούν να επικαθήσουν στον βλεννογόνο της μύτης ή του στόματος ανθρώπων που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση (συνήθως μικρότερη του ενός μέτρου), ή ακόμα να διεισδύσουν προς τον πνεύμονα με την εισπνοή.

Το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό είναι πολύ σημαντικό. Αν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα με εκκρίσεις ή άλλη οργανική ύλη μπορεί επίσης να πλύνει κάποιος τα χέρια του και με διάλυμα οινοπνεύματος 70%.

 

O ιός μπορεί να επιβιώσει σε επιφάνειες από μερικές ώρες (μπρούντζος, χαρτί) μέχρι μερικές μέρες (πλαστικό και ατσάλι (Stainless steel). Η ποσότητα όμως του ζωντανού ιού πάνω στις επιφάνειες αυτές μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και επομένως είναι δυνατόν να μην απομένει αρκετή ποσότητα ζωντανού ιού πάνω στην επιφάνεια αρκετή να προκαλέσει λοίμωξη.

 

Ο χρόνος επώασης είναι ο χρόνος που μεσολαβεί από την έκθεση του ατόμου στον ιό μέχρι και την έναρξη των συμπτωμάτων. Αν και η διάμεση διάρκεια του χρόνου επώασης είναι 5 – 6 ημέρες, κυμαίνεται από μία μέχρι 14 ημέρες.

 

6. Πότε ένας ασθενής μπορεί να μεταδώσει την νόσο; 

 

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν στοιχεία ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί σε κάποιον που τρώει ή διαχειρίζεται τρόφιμα.
Είναι δυνατόν να μολυνθεί κάποιος με τον ιό εφόσον αγγίξει μια μολυσμένη επιφάνεια ή αντικείμενο όπως ένα συσκευασμένο τρόφιμο που η επιφάνεια του είναι μολυσμένη και στην συνέχεια αγγίξει με τα μολυσμένα πλέον χέρια του το στόμα την μύτη ή τα μάτια του. Επομένως είναι σημαντικό να πλένω τα χέρια μου μετά που αγγίζω δυνητικά μολυσμένες επιφάνειες.
Επιπλέον , δεν υπάρχουν στοιχεία ότι οι άνθρωποι μπορούν να νοσήσουν πίνοντας νερό. Ο ιός δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα σε πόσιμο νερό. Οι συνηθισμένες μέθοδοι καθαρισμού του νερού (με φίλτρα ή απολύμανση), όπως αυτές που χρησιμοποιούν οι περισσότερες Δημοτικές αρχές, απομακρύνουν ή σκοτώνουν τον ιό με επιτυχία.

 

Όχι, τα αντιβιοτικά δεν είναι δραστικά εναντίον ιών. Τα αντιβιοτικά δρουν εναντίον μικροβίων. Το συγκεκριμένο παθογόνο είναι ιός και επομένως τα αντιβιοτικά δεν έχουν απολύτως καμία δράση.

 

9. Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός;
Η νόσος που προκαλεί ο ιός ποικίλλει σε βαρύτητα από εντελώς ασυμπτωματική μέχρι την εκδήλωση συμπτωμάτων όπως πυρετός, βήχας , πόνος στο λαιμό, γενικευμένη αδυναμία, μυαλγίες, αγευσία και ανοσμία. Επίσης μπορεί να παρουσιάσει γαστρεντερικές διαταραχές όπως εμετοί ή διάρροια.

 

Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν ήπια νόσο. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να αναπτύξει σοβαρή πνευμονία, σοβαρό σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας, εικόνα σηπτικής καταπληξίας τα οποία μπορεί να οδηγήσουν και στον θάνατο του ασθενούς. Η κλινική επιδείνωση του ασθενούς μπορεί να επέλθει ταχέως, συνήθως κατά τη δεύτερη εβδομάδα της νόσου.

 

Γενικά, οι ηλικιωμένοι άνθρωποι καθώς και οι άνθρωποι με υποκείμενα χρόνια νοσήματα (π.χ. υπέρταση, Σακχαρώδη διαβήτη, καρδιοπάθεια, νόσοι του ήπατος καθώς και χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού) αναμένεται να έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σοβαρή νόσο.

 

Με βάση την επικαιροποίηση του ορισμού κρούσματος από τη Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή του Υπουργείου Υγείας (15/7/2020) και τον ανανεωμένο ορισμό του ECDC, ο ασθενής θα πρέπει να παρουσιάζει τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω συμπτώματα:
Πυρετό,
Βήχα,
Δύσπνοια
Αιφνίδια έναρξη ανοσμίας, αγευσίας ή δυσγευσίας),
Επιπρόσθετα, λιγότερο ειδικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την κεφαλαλγία, μυαλγίες, ρίγος, κόπωση, εμετό και διάρροια.

 

 

12. Ποιο είναι το επιβεβαιωμένο κρούσμα;
Είναι το άτομο σε κλινικό δείγμα του οποίου ανιχνεύεται το νουκλεινικό οξύ του ιού SARS-CoV-2.

 

 

13. Υπάρχει ειδική θεραπεία για τη νόσο από τον νέο κορωνοϊό;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τον ιό. Η θεραπεία που προσφέρεται είναι υποστηρικτική (εφόσον υπάρξει ανάγκη γίνεται υποστήριξη της αναπνοής, χορήγηση υγρών ή και κάποιων αντιικών φαρμάκων. Πρόσφατα έχει αναδειχθεί η δράση των κορτικοειδών ότι μπορεί να μειώσει τη θνητότητα σε σοβαρά πάσχοντες.

 

 

Άτομο που ήρθε σε επαφή με τον ιό σημαίνει άτομο που δεν παρουσιάζει αυτή τη στιγμή συμπτώματα της νόσου, ενώ μπορεί να έχει έρθει σε επαφή κάποια στιγμή με άτομο που νοσεί από τον ιό. Ο ασθενής αυτός με τον οποίο ήρθε σε επαφή, μπορεί να παρουσίαζε κλινικά συμπτώματα της νόσου, είτε να ήταν ασυμπτωματικός.

 

 

15. Ποιο άτομο θεωρείται ότι ήρθε σε στενή επαφή με τον ασθενή (υψηλού κινδύνου επαφή);
• Άτομο που διαμένει στον ίδιο χώρο με τον ασθενή (π.χ. στο ίδιο σπίτι)
• Άτομο που είχε απευθείας φυσική επαφή με τον ασθενή (π.χ. μέσω χειραψίας)
• Άτομο που ήρθε σε επαφή χωρίς μέτρα προστασίας με μολυσματικές βιολογικές εκκρίσεις του ασθενούς (π.χ. βρισκόταν σε μικρή απόσταση από τον ασθενή όταν αυτός έβηξε, ή να ήρθε σε επαφή με χρησιμοποιημένα χαρτομάντηλα).
• Άτομο που είχε πρόσωπο με πρόσωπο επαφή με κρούσμα της νόσου σε απόσταση <2μέτρα για περισσότερο από 15’.
• Άτομο που βρέθηκε σε κλειστό χώρο (π.χ. αίθουσα διδασκαλίας, αίθουσα συνεδριάσεων, σινεμά, αίθουσα αναμονής σε νοσοκομείο κ.λπ.) με κρούσμα της νόσου για τουλάχιστον 15’ ή περισσότερο, και σε απόσταση <2 μέτρων.
• Εργαζόμενος στον τομέα της υγείας ή άλλο άτομο που παρείχε φροντίδα σε άτομο – επιβεβαιωμένο περιστατικό της νόσου χωρίς τα συνιστώμενα μέτρα ατομικής προστασίας.
• Άτομο σε καμπίνα αεροσκάφους που καθόταν σε απόσταση δύο θέσεων προς κάθε κατεύθυνση από επιβεβαιωμένο κρούσμα της νόσου, συνταξιδιώτες ή μέλη πληρώματος καμπίνας στο τμήμα του αεροσκάφους που καθόταν ο ασθενής. Σε περίπτωση που ο ασθενής διακινείτο μέσα στην καμπίνα του αεροσκάφους ή παρουσίαζε σοβαρά συμπτώματα, ο αριθμός των ατόμων σε στενή επαφή μπορεί να είναι αυξημένος.

 

16. Ποια μέτρα συνιστά το Υπουργείο Υγείας για τη διαχείριση επαφών με ψηλό κίνδυνο έκθεσης;
Αυτοαπομόνωση και ενεργητική επιτήρηση για ένα διάστημα 14 ημερών μετά την τελευταία έκθεση στο κρούσμα της νόσου.
• Καθημερινή παρακολούθηση για τη διαπίστωση συμπτωμάτων όπως ο πυρετός, βήχας ή δυσκολία στην αναπνοή.
• Οδηγία να αποφύγουν τις κοινωνικές επαφές
• Οδηγία να αποφύγουν τα ταξίδια ή τα μέσα μαζικής μεταφοράς

 

 

Με βάση τα σημερινά δεδομένα οι χώρες κατηγοριοποιούνται ανά εβδομάδα σε τρεις κατηγορίες (χαμηλού, μεσαίου και υψηλού κινδύνου). Για το πως αντιμετωπίζονται οι επιβάτες που προέρχονται από κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες μπορείτε να δείτε περισσότερα στο:
https://www.pio.gov.cy/coronavirus/press/04082020_4.pdf 

 

Ταξίδια που δεν είναι απολύτως αναγκαία προς οποιαδήποτε χώρα κατηγορίας Β ή Γ είναι καλύτερα να αποφεύγονται. Άτομα που έρχονται από χώρες κατηγορίας Β είναι καλά να περιορίζονται για περίπου 7 ημέρες μετά την άφιξή τους και να ελέγχονται για τον ιό με την μέθοδο PCR με τη λήξη των 7 ημερών. Άτομα που προέρχονται από χώρες κατηγορίας Γ εκτός από τον αρνητικό έλεγχο που θα πρέπει να φέρνουν μαζί τους θα πρέπει να παραμένουν σε αυτοπεριορισμό για 14 ημέρες και στο τέλος του διαστήματος αυτού να κάνουν νέα εξέταση με την μέθοδο PCR από τον ρινοφάρυγγα.

 

Με βάση νέες ταξιδιωτικές οδηγίες του Υπουργείου Εξωτερικών, βρείτε εδώ όλο το ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΠΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.

- Τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας μπορούν να επικοινωνούν τηλεφωνικά με τον Τομέα Ασφάλειας, Υγείας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου (τηλ. 22894147, κιν.: 99419007) για ενημέρωση και για τυχόν οδηγίες.

 

 

 

- Θα πρέπει από μόνος του αυτόματα να απομακρυνθεί και να απομονωθεί σε χώρο μακριά από τους άλλους.
- Θα πρέπει να ειδοποιήσει το 1420 και να τους ενημερώσει για τα συμπτώματα του καθώς και για το ιστορικό του ταξιδιού του
- Μπορεί επίσης να τηλεφωνήσει σε ένα από τα πιο κάτω τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης του Πανεπιστημίου ώστε να τύχει βοήθειας:

 

 

Γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς ιών του αναπνευστικού, περιλαμβανομένου του νέου κορωνοϊού (SARS-CoV-2):

Α. Οδηγίες ατομικής υγιεινής:
• Παραμονή στο σπίτι και αποχή από την παρακολούθηση μαθημάτων ή την εργασία οποιουδήποτε ατόμου εμφανίζει συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού.
• Αποφυγή στενής επαφής, εφόσον αυτό είναι δυνατό, με οποιοδήποτε άτομο εμφανίζει συμπτώματα από το αναπνευστικό, όπως βήχα ή φτάρνισμα.
• Αποφυγή επαφής χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης.
• Αποφυγή κοινής χρήσης των μολυβιών, των στυλό, των μαρκαδόρων και άλλων προσωπικών αντικειμένων.
• Σε βήχα ή φτάρνισμα κάλυψη της μύτης και του στόματος με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντηλο, με απόρριψη του χρησιμοποιημένου χαρτομάντηλου στον πλησιέστερο κάδο απορριμμάτων και καλό πλύσιμο των χεριών.
• Τακτικό και καλό πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20’’, πριν τη λήψη τροφής και μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα, και προσεκτικό στέγνωμα χεριών με χάρτινες πετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους σε κάδο απορριμμάτων.
• Εναλλακτικά του πλυσίματος χεριών, μπορεί να εφαρμοστεί επάλειψη των χεριών με αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα ή χαρτομάντηλα με αλκοόλη. Το μπουκάλι με το αλκοολούχο διάλυμα να βρίσκεται κοντά στην έξοδο της αίθουσας διδασκαλίας.

Β. Οδηγίες καθαρισμού και απολύμανσης:
• Συστηματικός και επαρκής αερισμός όλων των χώρων κυρίως στα διαλείμματα μεταξύ των διαλέξεων.
• Πέρα από τις συνήθεις εργασίες καθαρισμού, συχνός καθαρισμός των λείων επιφανειών που χρησιμοποιούνται συχνά (π.χ. πόμολα, χερούλια, κουπαστή από σκάλες ή κιγκλίδωμα, βρύσες κ.λπ.) με κοινά καθαριστικά, δηλαδή υγρό σαπούνι και νερό, ή διάλυμα οικιακής χλωρίνης 10% (1 μέρος οικιακής χλωρίνης αραιωμένο σε 10 μέρη νερό) ή αλκοολούχο αντισηπτικό.
• Οι εργασίες καθαρισμού να γίνονται με χρήση γαντιών και στολή εργασίας και τα γάντια, μετά τη χρήση τους, να απορρίπτονται.
• Η χρήση γαντιών μιας χρήσης δεν αντικαθιστά σε καμιά περίπτωση το πλύσιμο των χεριών.

 

 

 21. Μπορώ να χρησιμοποιήσω μάσκα προσώπου για την προστασία μου;