Συνήθεις Ερωτήσεις

Ποιός ξεκίνησε τα Creative Commons;

Ποιός είναι ο σκοπός λειτουργίας των Creative Commons;

Τα Creative Commons αποτρέπουν τους δημιουργούς από την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας;

Τα Creative Commons αποτελούν μια βάση δεδομένων νόμιμα αδειοδοτημένου περιεχομένου;

Τα έργα που δημοσιεύονται με άδειες Creative Commons θα ανήκουν ελεύθερα στο κοινό (public domain);

Υπάρχει κάποιο κόστος για τη χρήση των αδειών και των εργαλείων του Creative Commons;

Ποιός χρηματοδοτεί τα Creative Commons;

Ποιούς υπηρετούν ή αντιπροσωπεύουν τα Creative Commons;

Πού εδρεύουν τα Creative Commons;

Υπάρχει περιεχόμενο που φιλοξενείται από τα Creative Commons ή βρίσκεται υπό την ιδιοκτησία τους;

Τα Creative Commons συμμετέχουν στην ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων (DRM);

Τι γίνεται αν κάποιος προσπαθεί να προστατέψει ένα έργο υπό άδεια Creative Commons με εργαλεία ψηφιακής διαχείρισης δικαιωμάτων (DRM);

****

Ποιος ξεκίνησε τα CreativeCommons;

Τα Creative Commons ιδρύθηκαν το 2001 από τους ειδικούς σε νομικά θέματα των τεχνολογιών πληροφορικής, επικοινωνιών και διαδικτύου και σε θέματα διανοητικής ιδιοκτησίας James Boyle, Michael Carroll και Lawrence Lessig, τον καθηγητή επιστήμης υπολογιστών του MIT Hal Abelson, τον δικηγόρο που εξελίχθηκε σε κινηματογραφιστή ντοκιμαντέρ και στη συνέχεια σε ειδικό σε νομικά θέματα του διαδικτύου, Eric Saltzman, και στο διαδικτυακό εκδότη δημοσίων κειμένων Eric Eldred. Επιστημονικοί συνεργάτες και φοιτητές στο Berkman Center for Internet & Society του Harvard Law School βοήθησαν στο ξεκίνημα της προσπάθειας και για τα δύο πρώτα χρόνια της ύπαρξής τους τα Creative Commons στεγάζονταν και απολάμβαναν τη γενναιόδωρη υποστήριξη του Center for Internet & Society στο Stanford Law School.

Ποιός είναι ο σκοπός λειτουργίας των Creative Commons;

Με το διαδίκτυο είναι, πλέον, δυνατή η διανομή έργων σε φορμάτ υψηλής και επαγγελματικής ποιότητας, η συνεργατική δημιουργία σε περισσότερα πεδία, καθώς και η δημιουργία νέων, παράγωγων ή συλλογικών έργων σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποκεντρωμένες διαδικασίες και σχετικά χαμηλό κόστος.

Έτσι, παρουσιάζεται μια τεράστια ευκαιρία για αύξηση της δημιουργικότητας και της παραγωγής γνώσης. Δεδομένου ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι διασυνδέονται και επικοινωνούν, καθίσταται ευκολότερο να αποκτήσει κανείς ακριβώς το περιεχόμενο ή την πληροφορία που θέλει ή χρειάζεται, να ολοκληρώσει εργασίες και να λύσει προβλήματα μέσω της συνεργασίας που αυτή η διαδικτύωση καθιστά δυνατή. Η σύγκλιση τεχνολογιών και μέσων, επίσης, δίνει νέες δυνατότητες για δημιουργία παραγώγων έργων από ήδη υπάρχοντα – για παράδειγμα remixes και mashups (συνδυαστικές εφαρμογές διαδικτύου).

Μία ακόμη αξιοσημείωτη πτυχή είναι ότι οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης επηρεάζουν, τόσο το χώρο της επιστήμης και της εκπαίδευσης, όσο και άλλους τομείς της κοινωνίας, όπου νέα μοντέλα γόνιμης συνεργασίας έχουν εμφανιστεί. Η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια (Wikipedia) και η κοινότητα του ελεύθερου και ανοικτού λογισμικού είναι παραδείγματα αυτών των κοινωνικών και οικονομικών φαινομένων. Οι δραστηριότητες όσων συνεισφέρουν σε έργα σε αυτούς τους τομείς πολλές φορές δεν παρακινούνται από την επιδίωξη (άμεσου) οικονομικού οφέλους, αλλά από τη θέληση για μάθηση, για αναγνώριση και για προσφορά βοήθειας σε άλλους.

Το μειονέκτημα όσον αφορά αυτές τις νέες συναρπαστικές εξελίξεις και δυνατότητες είναι ότι οι νέες τεχνολογίες είναι επίσης δυνατό να χρησιμοποιηθούν για την παραβίαση των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας των δικαιούχων, όπως αυτά ορίζονται σήμερα. Αυτό κατά συνέπεια έχει προκαλέσει την αντίδραση των μεγαλύτερων φορέων δικαιωμάτων, που ακολουθούν την εξής στρατηγική τεσσάρων σημείων:

α) προσπαθούν να αποτρέψουν τη διάδοση τεχνολογιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραβίαση των δικαιωμάτων τους

β) αναπτύσσουν εργαλεία που τους δίνουν τη δυνατότητα να ελέγχουν τα δικαιώματά τους με ακρίβεια πρωτόγνωρη και αδιανόητη μέχρι σήμερα: ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων και τεχνολογικά μέτρα προστασίας από την αντιγραφή χωρίς εξουσιοδότηση·

γ) ασκούν με επιτυχία πίεση για υποστήριξη και υιοθέτηση αυτών των τεχνολογικών μέτρων μέσω νομικών περιορισμών· και

δ) ξεκινούν μεγάλης έκτασης εκστρατείες δημοσιότητας στοχευμένες στο να διδάσκονται οι νέοι άνθρωποι ότι πρέπει να μένουν μακριά από προστατευόμενο υλικό για το οποίο δεν έχουν άδεια χρήσης, ειδάλλως να γνωρίζουν ότι θα υποστούν συνέπειες.

Αυτές οι αντιδράσεις είναι εύλογες, αλλά δημιουργούν ορισμένους προβληματισμούς, σχετικά με την πιθανότητα καταστολής των ευκαιριών για την ενίσχυση της δημιουργικότητας και της συνεργατικότητας που στοχεύουν στην επίλυση προβλημάτων, μέσω της ευρείας χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών. Αν οι δημιουργοί και οι χορηγοί αδειών υποχρεούνται να διαπραγματεύονται όχι μόνο πολύπλοκους νομικούς όρους, αλλά και να υφίστανται επαχθή τεχνικά εμπόδια και περιορισμούς, τότε πολύς κόσμος είτε θα αγνοεί το νόμο ή θα πάψει να δημιουργεί.

Η εναλλακτική πρότασή των Creative Commons είναι η προσφορά στους δημιουργούς ενός τρόπου να εκφράζουν σαφώς ποιά δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας θέλουν να παραχωρήσουν. Η εφαρμογή των εν λόγω αδειών καθιστά εύκολο για τους δημιουργούς να διατηρούν μερικά δικαιώματα πάνω στα έργα τους και ταυτόχρονα να παραχωρούν κάποια άλλα. Αυτή είναι, στον πυρήνα της, η αποστολή των Creative Commons.

Τα Creative Commons αποτρέπουν τους δημιουργούς από την άσκηση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας;

Αντιθέτως. Οι άδειες Creative Commons βοηθούν τους δημιουργούς να διατηρούν και να διαχειρίζονται τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που διαθέτουν, με τον τρόπο που εκείνοι επιθυμούν. Οι άδειες αυτές στοχεύουν στην «προαγωγή της προόδου της επιστήμης και των τεχνών». Συνεπώς, βοηθώντας τους δημιουργούς ή τους δικαιοπαρόχους να καθορίσουν με ακρίβεια τον τρόπο άσκησης των δικαιωμάτων τους, επιτυγχάνεται ο παραπάνω στόχος.

Τα Creative Commons δημιουργούν μια βάση δεδομένων νόμιμα αδειοδοτημένου περιεχομένου;

Η απάντηση είναι αρνητική. Τα Creative Commons θέλουν να βελτιστοποιήσουν τη λειτουργία του Διαδικτύου και όχι να δημιουργήσουν μια τράπεζα πληροφοριών που ελέγχεται από ένα και μόνο οργανισμό ή οντότητα. Δημιουργούν εργαλεία προκειμένου ο σημασιολογικός ιστός να μπορεί να αναγνωρίζει και να ταξινομεί αδειοδοτημένα έργα, χρησιμοποιώντας κατανεμημένες και αποκεντρωμένες τεχνικές. Δεν πραγματοποιούν συλλογή περιεχομένου και δεν προβαίνουν στη δημιουργία ευρετηρίων περιεχομένου.

Τα έργα που δημοσιεύονται με άδειες Creative Commons θα ανήκουν ελεύθερα στο κοινό (public domain);

Έντος Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί, καθώς το δικαίωμα της πατρότητας του έργου του, που έχει δημιουργός και αδειοδότης, είναι απαράγραπτο και αμεταβίβαστο.

Υπάρχει κάποιο κόστος για τη χρήση των αδειών και των εργαλείων του Creative Commons;

Όχι. Προσφέρονται δωρεάν.

Ποιος χρηματοδοτεί τα Creative Commons;

Τα Creative Commons ιδρύθηκαν χάρη σε μια γενναία δωρεά από το Center for the Public Domain και λαμβάνει συνεχώς υποστήριξη από το Ίδρυμα John D. and Catherine T. MacArthur, το Ίδρυμα Hewlett και το Δίκτυο Omidyear. Συνεχίζουν να αναζητούν δωρεές και από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένων ιδρυμάτων, ιδιωτών και κρατικών επιχορηγήσεων. Αν θα θέλατε να υποστηρίξετε το Creative Commons, είστε ευπρόσδεκτοι να το πράξετε μέσω της σχετικής σελίδας.

Ποιους υπηρετούν ή αντιπροσωπεύουν τα Creative Commons;

Τα Creative Commons υπηρετούν δημιουργούς και χρήστες έργων λόγου, τέχνης ή επιστήμης, και το δημόσιο συμφέρον που ωφελείται από την προαγωγή της διευρυμένης δημιουργικής συνεργασίας. Βοηθούν τόσο όσους θέλουν να επιτρέπουν γενναιόδωρα τη χρήση των έργων τους όσο και όσους χρησιμοποιούν δημιουργικά αυτά τα έργα αυτά.

Που εδρεύουν τα Creative Commons;

Η Creative Commons Corporation είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία με έδρα τη Μασαχουσέτη που στηρίζεται στην εργασία γεωγραφικά διάσπαρτου προσωπικού και εθελοντών. Τα κεντρικά γραφεία βρίσκονται στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ και στο Λονδίνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Υπάρχει περιεχόμενο που φιλοξενείται από τα Creative Commons ή βρίσκεται υπό την ιδιοκτησία τους;

Η πρωταρχική αποστολή είναι να βοηθούν τους δημιουργούς να αδειοδοτούν το έργο τους και να σας προσφέρουν εργαλεία για να δημοσιεύουν τα έργα τους με μεγαλύτερη ευκολία. Εντούτοις, μέσα από την υποσελίδα μας "Αναζητείστε υλικό CC" μπορείτε να συνδεθείτε στον χώρο αναζήτησης του ψηφιακού αποθετηρίου CC, καθώς και μπορείτε να επισκεφτείτε και τον ιστοχώρο της ελληνικής ομάδας ccMixter.

Τα Creative Commons συμμετέχουν στην ψηφιακή διαχείριση δικαιωμάτων (DRM);

Η απάντηση είναι αρηντική. Τα εργαλεία που παρέχουν τα Creative Commons στοχεύουν στο να διευκολύνουν κάθε δημιουργό να εκφράσει ρητά ποια δικαιώματα επιφυλλάσσει, αλλά δεν παρέχουν εργαλεία για την τεχνική επιβολή των δικαιωμάτων αυτών.

Αν κάποιος χρησιμοποιεί εργαλεία DRM για να περιορίσει οποιοδήποτε από τα δικαιώματα που απονέμονται μέσω της άδειας, τότε παραβιάζει την άδεια αυτή. Όλες οι άδειες μας απαγορεύουν στους δημιουργούς να «διανέμουν το Έργο με τεχνολογικά μέτρα τα οποία ελέγχουν την πρόσβαση ή χρήση του Έργου κατά τρόπο ασύμβατο με τους όρους του Συμφωνητικού Άδειας.».

Πηγή: Creative Commons Greece, https://creativecommons.ellak.gr/schetika-me-to-cc/

Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές .

Συνήθεις Ερωτήσεις - FAQs